Dönem: 27 Yasama Yılı: 3 Tarih: 8.04.2020 Birleşim: 79 Ham Tutanak Sayfası:146- Konuşmacı: MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ Seçim Çevresi: İSTANBUL Tutanak Metni: CHP GRUBU ADINA MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (İstanbul) - Sayın Başkan, değerli milletvekilleri; Genel Kurulu saygıyla selamlıyorum.
Sözlerime başlarken bu sabah Diyarbakır'ın Kulp ilçesinde terör örgütü tarafından şehit edilen vatandaşlarımıza Allah'tan rahmet, ailelerine, yakınlarına sabır ve başsağlığı diliyorum; terörü lanetliyorum.
Sayın milletvekilleri, bugün önemli bir gündem maddesi var. 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun'da değişiklik öngören bir kanun teklifinin görüşmelerine devam edilecek. Bu kanun teklifinin kendi içinde bir çok eşitsizliği, bir çok haksızlığı barındırdığını hepimiz biliyoruz. Örneğin; sosyal medya paylaşımları nedeniyle, köşe yazısı nedeniyle, düşünce özgürlüğü çerçevesinde değerlendirilebilecek birtakım açıklamalar nedeniyle hâlen cezaevinde bulunan ya da haklarında soruşturma yürütülen kişilerin bu yasadan yararlanamıyor olması doğrusu çok büyük bir eşitsizlik. Genel Kurul görüşmelerinde şüphesiz bunlar konuşulacak ancak bunun yanında ben önemli bir haksızlığı, eşitsizliği sizlere ifade etmek için kürsüye geldim.
Konumuz karşılıksız çekler. Önce hukuki çerçeveyi çok kısaca özetlemek istiyorum: 5941 sayılı Çek Yasası'na göre, düzenlenen çekin karşılıksız çıkması hâlinde banka tarafından o çekle ilgili olarak karşılıksızdır işlemi yapılır ve hamilinin yargıya başvurması hâlinde de yargı tarafından adli para cezasına hükmolunur. Yine, aynı yasaya göre ve atıfta bulunduğu 5275 sayılı Kanuna göre, bu adli para cezasının süresinde ödenmemesi hâlinde de ceza hapis cezasına dönüşür ve kişi cezaevine girer. Şimdi, bu yasada bu yok. Önce şunu söyleyeyim: Bu hapis cezasına dönüşme eylemi, dönüşmesi yönündeki yasa hükmü, bizim Anayasa'mıza aykırı aykırı arkadaşlar. Anayasa'mızın 38'inci maddesine 2001 yılındaki anayasa değişiklikleri sırasında eklenen sekizinci fıkraya göre "Hiç kimse, yalnızca sözleşmeden doğan bir yükümlülüğünü yerine getirememiş olmaktan dolayı özgürlüğünden alıkonulamaz." Anayasa'nın bu amir hükmü Türkiye'nin tarafı olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne Ek 4 No.lu Protokol'ün 1'inci maddesi hükmüdür de aynı zamanda. Bu protokolü Türkiye 92 yılında imzalamış, 94 yılında Türkiye Büyük Millet Meclisi bu imza keyfiyetini de bir yasayla onaylamıştır. Esasen 2001 yılındaki Anayasa değişikliği, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne ek bu hükmün iç hukuka taşınmasından ibarettir arkadaşlar. Çekte hapis cezası olmaz.
Bu kürsüden söylemiştim, bir kez daha söylemek istiyorum: Siyasal Bilgiler Fakültesi 1'inci sınıfında borçlar hukuku hocamız Profesör Doktor Safa Reisoğlu -Allah selamet versin- ilk dersinde bize şunu söylemişti: "Çocuklar, borçtan şahıs ile sorumluluk yoktur. Hiç kimse borcunu ödememiş olmaktan dolayı cezaevine konulamaz."
2001 yılındaki bu Anayasa hükmü çerçevesinde 2012 yılında 5941 sayılı Çek Yasası değişti ve çekte hapis cezası kaldırıldı. Sayın Erdoğan bunu o zaman büyük bir müjdeyle açıkladı. Ancak, çok uzun sürmedi, 2016 yılının Temmuz ayında kabul edilen bir başka yasayla tekrar eskiye dönüldü, 2012 öncesine dönüldü.
Arkadaşlar "Karşılıksız çekte hapis cezası istenilen sonucu vermiş mi?" diye rakamlara baktığımızda, ben böyle bir şeyi görmüyorum. Yani hapis cezasının kaldırıldığı dönemde karşılıksız çeklerde bir patlama yok, hapis cezasının olduğu dönemde de karşılıksız çeklerde bir azalma yok. Örnek veriyorum: 2009 yılında 25 milyon adet çek düzenlenmiş -kriz yılıdır 2009 yılı, ekonomi yüzde 4,7 oranında küçülmüştür, yüzde eksi 4,7- bu 25 milyon çekin 1 milyon 756 bini karşılıksız çıkmıştır, bunun sayısal olarak oranı yüzde 6,8'dir; çekte hapis cezası vardır. 2014 yılı, çekte hapis cezası yok; düzenlenen çek sayısı 23 milyon, bunun 673 bini karşılıksız çıkmış, toplama oranı yüzde 2,9. Yıl 2009, çekte hapis cezası var; toplam 16,8 milyon çek düzenlenmiş -ekonomik kriz nedeniyle düzenlenen çek sayısı azalmış- bu çeklerin toplam 542 bini karşılıksız çıkmış; oran yüzde 3,2.
BAŞKAN - Devam edelim.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - Ne zaman kriz var, insanlar çeklerini ödeyememiş arkadaşlar.
Şimdi, denilecek ki: Efendim, biz 25 Mart tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisinde bir yasa kabul ettik, yasayı geçirdik, Sayın Cumhurbaşkanının da onaylaması sonucu bu 26 Mart tarihinde Resmî Gazete'de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Bu yasaya göre, karşılıksız çek nedeniyle cezaevine girmiş olanların cezalarının infazları durduruldu, hemen tahliyeleri yapıldı ancak bir şart koşuldu: "Üç ay içerisinde çek bedelinin yüzde 10'nunu ödeyeceksin, sonra, ikişer aylık dönemler hâlinde, toplam 15 taksitte de kalanı ödeyeceksin." Bu üç ay içerisinde yüzde 10'luk ödemeyi yapmazsa alacaklının şikâyeti üzerine kişi hapse girecek.
Değerli arkadaşlar, burada birçok ceza affediliyor; hırsızlar, dolandırıcılar, başka suç işleyenler affedilirken bu...
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - Sayın Başkan, bitiriyorum.
BAŞKAN - Tamamlayalım.
Buyurun.
RAMAZAN CAN (Kırıkkale) - Başkanım, alacaklılar ne alacak?
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - Bakın "Alacaklılar ne alacak?" diyor, çok teşekkür ederim. Çok teşekkür ederim bu soruyu sorduğunuz için; ben esasen o konuya girecektim.
Arkadaşlar, bu adaletsiz. Şimdi, arkada şöyle bir düşünce var: "Ya kardeşim, adam çek kesmiş, muhtemelen bu dolandırıcı." Peki, dolandırıcılar da affediliyor mu şimdi bu yasayla? Affediliyor.
RAMAZAN CAN (Kırıkkale) - Affedilmiyor.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - Dolandırıcı... Örnek veriyorum.
RECEP ÖZEL (Isparta) - Affedilmiyor, infazı erteleniyor.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - Efendim, örnek vereyim.
RECEP ÖZEL (Isparta) - Affedilmiyor.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - Zamanım geçiyor, size cevap vermeyeceğim.
Şimdi, bir dolandırıcı Ceza Kanunu'na göre beş yıl hapis cezası almışsa... Nitelikli dolandırıcılıkta bu on yıla kadar çıkabiliyor. Diyelim ki altı yıl hapis cezası aldı, bu yasaya göre, 1/2 oranında infaz süresi kısalıyor, üç yıl; kalan üç yılda, geçici 6'ncı maddeyi girdiği için tahliye oluyor. Ceza yatmayacak, belki usulen bir iki gün cezaevine girip çıkacak. Dolandırıcıya yapılan bu işlemi neden bu insanlara yapmıyorsunuz sevgili arkadaşlar?
(Mikrofon otomatik cihaz tarafından kapatıldı)
BAŞKAN - Tamamlayın.
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - Sayın Başkan, çok suiistimal ettim. Genel Kurulun da affına sığınıyorum.
Sevgili arkadaşlar, önlemler alınıyor. Ne deniyor? "Evinizden çıkmayın." İş yerleri kapalı. Bu insanlar üç ay içerisinde çıkıp bu parayı nereden bulacak arkadaşlar, nereden bulacak? Yapmayın. Krediler açılmaya çalışılıyor, vergi borçları erteleniyor, beyannameler erteleniyor, İşsizlik Fonu'ndan kısa çalışma ödeneği miktarı artırılmaya çalışılıyor, işte "Ekonomiye şu kadarlık paket sunuyoruz." diyorlar. Peki, bu insanlar ne zaman, nerede çalışacak da bu parayı, bu borcu ödeyecekler? Arkadaşlar yapmayın, bu adaletsiz.
RECEP ÖZEL (Isparta) - Altı ay...
MEHMET AKİF HAMZAÇEBİ (Devamla) - Efendim yapmayın, "Altı ay" diyor şimdi arkadaşımız, bu bir pazarlık konusu değil. Bir kişi piyasayı 100 milyon lira dolandırıp ortadan kaybolmuşsa, sırra kadem basmışsa affediyorsunuz; çek düzenleyen kişiden bunu esirgiyorsunuz.
Teşekkür ediyorum, hepinize saygılar sunuyorum.